Click here for English
בײלע שעכטער־גאָטעסמאַן:
האַרבסטליד
פֿילם־באַשרײַבונג
דער אינטערװיו מיט דער באַקאַנטער ייִדישער פּאָעטעסע, לידער־שרײַבערין, און זינגערין װערט דורכגעפֿירט פֿון דעם פֿאָלקלאָריסט / זשורנאַליסט איציק גאָטעסמאַן. דער פֿילם איז 72 מינוט לאַנג.
בײלע שעכטער־גאָטעסמאַנס נאָמען איז פֿאַרבונדן סײַ מיטן מאָדערנעם ייִדישן ליד און סײַ מיט דער צענטראַלער ראָלע װאָס זי האָט געשפּילט און שפּילט נאָך אַלץ בײַם אױפֿלעבן און אינספּירירן דעם אינטערעס אין ייִדישן ליד און פּאָעזיע צװישן אַ נײַעם דור קינסטלערס. אינעם פֿילם רעדט בײלע װעגן איר לעבן און שאַפֿערישן גאַנג: אירע קינדער־יאָרן אין דער ייִדישער קולטור־סבֿיבֿה פֿון טשערנעװיץ (דעמאָלט רומעניע) װי די טאָכטער פֿון אַ פֿײַנער פֿאָלקזינגערין און אַ לײַדנשאַפֿטלעכן ייִדישיסט, די מלחמה־יאָרן אין רומעניע, איר אַנטװיקלונג װי אַ מאָדערנער ייִדישער פּאָעט און לידער־שרײַבער אין ניו־יאָרק, און אירע געדאַנקען װעגן דער ייִדישער ליטעראַטור און שאַפֿערישקײט. סע באַקומט זיך דערפֿון אַ פֿילפֿאַרביק בילד פֿון דער װעלט פֿון אַ פֿרױ װאָס האָט קינדװײַז רעציטירט פּאָעזיע פֿאַרן גרױסן משלים־שרײַבער אליעזר שטײנבאַרג, איז געװען אַ טײל פֿון אַ לעבעדיקער ייִדיש־סבֿיבֿה אין די בראָנקס, און איז דער אײנציקער ייִדישער פּאָעט װאָס זאָל װען אַ מאָל האָבן באַקומען די פּרעמיע פֿאַר נאַציאָנאַלער קולטור־ירושה בײַם לאַנדישן עולמות־פֿאָנד פֿאַר קונסט, די העכסטע אױסצײכענונג אין אַמעריקע פֿאַר דער פֿאָלקקונסט.
די הױכפּונקטן פֿון פֿילם נעמען אַרײַן בײלעס רעציטירן פֿון איר פּאָעזיע, װי אױך איר זינגען עטלעכע פֿון אירע אײגענע לידער, צװישן זײ די באַליבטע ,,מײַן חבֿרטע מינציע" און ,,ברוך־הבא דיר, חבֿר".
ביאָגראַפֿיע
שעכטער־גאָטעסמאַן איז געבױרן געװאָרן אין װין אין 1920 אָבער די משפּחה איז אַריבער קײן טשערנעװיץ װען זי איז נאָך געװען אַ יונג מײדל. מײנענדיק אַז זי װיל װערן אַ מאָלערין איז שעכטער־גאָטעסמאַן אַװעק קײן װין צו שטודירן קונסט אָבער האָט געמוזט צוריקקומען קײן טשערנעװיץ װען די דײַטשן זײַנען אַרײַן אין עסטרײַך אין 1938. אין 1941 האָט זי חתונה געהאַט מיט אַ מעדיצינישן דאָקטער, יונה גאָטעסמאַן, און זײ האָבן איבערגעלעבט די מלחמה אין טשערנעװיצער געטאָ צוזאַמען מיט דער מאַמען און עטלעכע אַנדערע פֿון דער משפּחה. זי, איר מאַן און טאָכטער האָבן זיך באַזעצט אין ניו־יאָרק אין 1951.
שעכטער־גאָטעסמאַנס ערשט ביכל פּאָעזיע, מיר פֿאָרן, איז אַרױס אין 1963. איר לעצט ביכל דער צװיט פֿון טעג: לידער און צײכענונגען איז אַרױס אין 2007. אירע ביכלעך, סך־הכּל נײַן, נעמען אַרײַן פּאָעזיע פֿאַר דערװאַקסענע, קינדערביכלעך און זינגלידער. זי האָט רעקאָרדירט דרײַ קאָמפּאַקטלעך פֿון אירע לידער און אײן רעקאָרדירונג פֿון פֿאָלקסלידער. אַזעלכע זינגערס װי טעאָדאָר ביקעל, חנה (אײדריִען) קופּער, טערעזאַ טובֿה, לוצעט װאַן דען בערג, משהקע אַלפּערט, לאָרין סקלאַמבערג, שאַראָן בערנשטײן און אַנדערע נעמען אַרײַן אירע לידער אין זײער רעפּערטואַר.
אינטערװיויִרער
איציק גאָטעסמאַן איז געהילף־רעדאַקטאָר פֿון דעם פֿאָרװערטס. ער האָט אַ דאָקטאָראַט אין פֿאָלקלאָר פֿון פּענסילװײניער אוניװערסיטעט און איז דער מחבר פֿון Defining the Yiddish Nation: The Jewish Folklorists of Poland (דאָס דעפֿינירן דאָס ייִדיש־פֿאָלק: די ייִדישע פֿאָלקלאָריסטן פֿון פּױלן"). ער איז דער פֿאַרלײגער פֿון Yiddishland Records. ער איז אױך דער זון פֿון בײלע שעכטער־גאָטעסמאַן.
רעזשיסאָר
דזשאַש װאַלעצקי
פּובליקיר־אינפֿאָרמאַציע
בײלע שעכטער־גאָטעסמאַן: האַרבסטליד. דאָקומענטאַר. 72 מינוט. רעזשיסאָר: דזשאַש װאַלעצקי. אינטערװיויִרער: איציק גאָטעסמאַן. אױספֿיר־פּראָדוצירער: שבֿע צוקער. צו באַקומען אין פֿאָרמאַט פֿון אָדער DVD (דיסק) אָדער VHS (טאַשמע). נאָר צו באַקומען אין פֿאָרמאַט פֿון NTSC (פֿאַר װידעאָ־מכשירים װאָס פֿאַרקױפֿן זיך אין צפֿון־אַמעריקע/יאַפּאַן). אַרױסגעגעבן פֿון דער ייִדיש־ליגע, 2007.
Beyle Schaechter-Gottesman:
Song of Autumn
Film Description
The interview with this remarkable Yiddish poet, songwriter, and singer is conducted
by folklorist/journalist Itsik Gottesman. The film is 72 minutes long.
In Song of Autumn, Beyle, who has played a central role in reviving and
inspiring interest in Yiddish song and poetry among a new generation of artists,
discusses her life and creative path: her upbringing in the Yiddish cultural milieu
of Czernowitz (then Romania) as the daughter of a remarkable traditional folksinger
and a passionate Yiddishist, the war years in Romania, her development as a
modern Yiddish poet and songwriter in New York, and her views on Yiddish
literature and creativity. What emerges is a rich picture of the world of a woman
who recited poetry to the great Yiddish fabulist Eliezer Shteynbarg as a child,
was part of a vibrant Yiddish enclave in the Bronx, and is the only Yiddish poet
ever to be awarded a National Heritage Fellowship from the National Endowment
for the Arts, the top honor for folk arts in the United States.
Highlights include
Beyle's reciting several of her poems as well as singing several of her own songs,
among them the favorites, "Mayn khaverte Mintsye" (My Friend Mintsye) and
"Borekh-habo dir, khaver" (Welcome, My Friend).
Biography
Beyle Schaechter-Gottesman was born in Vienna in 1920 but she and her family
left to settle in Czernowitz, Ukraine (then Romania), when she was a young
child. Thinking she wanted to be an artist, Schaechter-Gottesman went to Vienna
to study art but was forced to return to Czernowitz when the Germans invaded
Austria in 1938. In 1941 she married a medical doctor, Jonas (Yoyne) Gottesman,
and together they lived out the war in the Czernowitz Ghetto along with her
mother and several other family members. She, her husband and daughter settled
in New York in 1951.
Schaechter-Gottesman's first book of poetry, Mir Forn (We’re Travelling) appeared
in 1963. Her books, nine in total, have appeared regularly since then. They
include poetry for adults, children's books and song books. Her most recent book
is Der tsvit fun teg: Lider un tseykhenungen (The Blossom of Days: Poems and
Drawings), published by the League for Yiddish and CYCO Publishing, 2007. She
has recorded three CDs of her songs and one recording of folk songs. Schaechter-Gottesman’s songs have been performed by Theodore Bikel, Adrienne Cooper,
Theresa Tova, Lucette van den Berg, Michael Alpert, Lorin Sklamberg, Sharon
Jan Bernstein, and others.
Interviewer
Itzik Gottesman is associate editor of the Yiddish newspaper, Forverts. He has a
doctorate in folklore from the University of Pennsylvania and is the author of
Defining the Yiddish Nation: The Jewish Folklorists of Poland. He is the founder
of the recording company Yiddishland Records. He is also the son of Beyle Schaechter-Gottesman.
Director
Josh Waletzky
Publication Information
Beyle Schaechter-Gottesman: Song of Autumn. Documentary. 72 minutes. Director: Joshua Waletzky. Interviewer: Itzik Gottesman. Executive
Producer: Sheva Zucker. Available on DVD (disk) or VHS (tape). Only available in
NTSC format (for video equipment sold in North America/Japan). A League for Yiddish Production, 2007.